YILBAŞININ TARİHİ VE YILBAŞI YEMEK KÜLTÜRÜ

 Tüm bir yılın geride bırakılıp, yeni yıla girerken kutlamalar ile girme geleneği nereden geliyor diye hiç sorduk mu kendimize ? gelin bir bakalım kaynaklara;

Yılbaşı miladi takvime göre 31 aralık akşamında kutlanmaya başlanır 1 ocak gününe kadar bu kutlamalar devam eder. Bu kutlama geleneği aslında bakacak olduğumuzda milattan öncesine dayanmaktadır. Mezopotamya uygarlıklarında yılın başı, ilkbahar ekinoksundan sonra gördükleri yeni ilk ay yeni yılın başlangıcı olarak kabul edilip kutlanmaya başlanmıştır.

Roma İmparatorluğunun büyük lideri Jül Sezar'ın milattan önce 46 yılında Güneş'i referans aldığı Jülyen takvimini benimsemesi ile, yeni yılın başlangıç tarihi de değişmiştir. Değişimi ve başlangıcı temsil eden Roma tanrısı Janus'un şerefine, onun ile aynı ada sahip ocak ayının ilk günü yılın başı “Yılbaşı” kabul edilmiştir. Romalıların yılbaşı kutlamasına getirdiği bir başka yenilik ise sevdikleri kişiler ile birbirlerine hediyeler verip güzel dileklerde bulunmaları olmuştur. Bu yenilikler ile Romalıların bir sonraki 12 ayı mutluluk ve umutla beklemeleri bir yılbaşı geleneği haline gelmiştir.

Peki… Yılbaşı geleneğinin nereden geldiğini öğrendiğimize göre bizim için en cazip kısmına bir göz atalım: Yılbaşı yemekleri ve yılbaşı için hazırlanan tatlılar. Tabi ki yılbaşı yemeği denilince akıllara gelen ilk şeyin Fırında Hindi ya da Tavuk olduğunu biliyorum. Peki sadece bu kadar mı ? Hayır. Gelin ülke ülke yılbaşı sofralarında nelerin meşhur olduklarına bir bakalım. 

İlk olarak Kanada’ya bakalım; Kanada'daki çoğu ailede, bütün ailenin bir araya gelerek kurabiye ve parti çerezi yapıp pişirdikleri bir gelenekleri vardır. Her ailenin bu özel günde kendine özgü tarifleri vardır ve bugünün sonunda herkes karışık bir çerez ile evine döner.

İkinci durağımız Danimarka: Danimarka’da alışık olmadığımız bir tatlı bizi karşılıyor. Buradaki birçok aile Yılbaşı akşamı bir araya toplanarak özel bir pirinç ile puding yaparak üzerini belirli meyveler ile süsleyerek birbirlerine servis ederler. Bu özel tatlının ismi ise "Ris La La Mande" olarak biliniyor.

Sıradaki ülkemiz Avustralya: Avustralyalılar yılbaşında radikal yemek kurallarına ve menülerine sahiptirler. Avustralyalılar için yılbaşı yemeklerinde mutlaka Barbekü ürünü olmalıdır ve onlar için deniz ürünü olmayan yılbaşı yemeği eksik niteliğindedir.
Bir sonraki durağımız Amerika: Amerika’daki yılbaşı ve noel yemeklerine televizyondan aşinalığımız vardır muhtemelen, Kızılcık sosu Amerikalıların Yılbaşı ve Şükran Günü yemeklerinde önemli bir yere sahiptir. Ve tabi ki meşhur Hindi Yemeği bu ülkenin olmazsa olmazı niteliğindedir.

Biraz da Uzak Doğu taraflarına bakalım; Çin'de çok popüler hale gelen bir gelenek: Tüm Çinliler yılbaşı arifesinde birbirine elma verirler. Çin'deki birçok mağaza, renkli kartona veya kağıda sarılmış elmalar satmakta; insanlar da bu elmaları alıp birbirlerine hediye olarak vermektedir.
 

Sıradaki durağımız Avrupa; Almanya’da Stollen olarak bilinen kuru meyve ve marzippan ile doldurulmuş olan ekmek birer Alman meyve pastasıdır. Glasaj şekeri ile tozlanmış bu enfes kek çoğunlukla 'Weihnachtsstollen' veya 'Christstollen' olarak adlandırılan Almanya'da Noel mevsiminde yenilir. 

Bir sonra ki ülkemiz İtalya: Panettone olarak bilinen tatlı Noel ve Yılbaşı zamanında İtalya'nın vazgeçilmezidir. Şekerli kabuğu kuru üzüm ve daha bir çok ürün eklenerek yapılmış bu tatlı ekmek yaklaşık 1 kilogram ağırlığındadır.
Sıradaki ve son ülkemiz Rusya: Rusya'da, bazı insanlar Noel arifesinde ilk yıldız gökyüzünde ortaya çıkıncaya dek hiçbir şey yememeyi ya da hızlıca yemek yemeyi tercih etmektedir. Çoğunlukla buğdaydan veya pirinçten yapılmış, bal, meyve, fındık ve tohumlarla servis edilen püre olan 'Sochivo' yemektedirler.

Böylelikle çoğu ülkenin yılbaşı yemeklerine, tatlılarına ve sofralarına göz atmış olduk. Yılbaşına da çok az kalmışken bu yazıları okuyan herkese yeni yılda mutluluk sağlık ve huzur diliyorum. Yeni yılınız kutlu ve mutlu olsun…